De notitie van Bram Peper

Strateeg

In Het Parool van 8 april schrijft Bart Tromp: 'Bij de formatiebesprekingen in 1981 besloot het partijbestuur van de PvdA op voorstel van strateeg Bram Peper vast te leggen dat de CDA-lijsttrekker onder geen beding zou worden geaccepteerd als minister-president in het beoogde kabinet van CDA, PvdA en D66'.

Anders dan vele anderen in de PvdA ben ik meestal onder de indruk van de grote wetenschappelijke competentie van Bart Tromp, al heb ik ook een vermoeden over zijn frustraties als het gaat om zijn rol als partijbestuurder.

Ik zou van Bart Tromp gaarne onomstotelijk bewezen willen zien waar die vondst van 'strateeg Peper' is terug te vinden; in de PvdA wordt alles, zeker dit soort zaken, genotuleerd.

Ik weet 'slechts' dat ik het partijbestuur in een notitie adviseerde - na zo'n forse verkiezingsnederlaag (negen zetels!) - niet te gaan regeren. Die notitie werd - in aanwezigheid van Bart Tromp ? - terzijde geschoven door Joop den Uyl en Max van den Berg, op dit punt in broederlijke eendracht.

Hoe ik dan het voorstel heb kunnen doen waar Bart Tromp van rept, vraagt om bewijsmateriaal. Herinnering is een gevaarlijke bron, dat geldt zowel voor Tromp als voor mij. Ik wacht af, en zal uiteraard buigen voor de wetenschap.

B. PEPER, Rotterdam

De notitie van Bram Peper

IN Het Parool van 9 april vraagt B. Peper zich af wat mijn bron is voor de anekdote die ik in mijn column van 8 april in Het Parool opvoerde: hoe het partijbestuur van de PvdA in 1981 tijdens de formatie van het kabinet Van Agt-Den Uyl-Terlouw, op voorstel van Peper het besluit nam om onder geen beding Van Agt als minister-president te accepteren, met ondergetekende als enige dissident; en hoe korte tijd later, onder druk van Wim Kok als voorzitter van de FNV, Van Agt toch premier werd.

Peper informeert of ik mij hierbij op de notulen van het partijbestuur heb gebaseerd, waar 'in de PvdA alles, zeker dit soort zaken, wordt genotuleerd'.

Dit is niet het geval. Toen ik in 1979 lid werd van het PB lag er een voorstel van het dagelijks bestuur (waarvan Peper toen lid was) om voortaan notulen niet meer op naam te stellen, aangezien er in een vorig partijbestuur leden waren die hun mond alleen open deden om politiek correcte opmerkingen te maken, in de wetenschap dat de notulen ook naar de gewestelijke besturen, hun patronen, gingen.

Ik herinner mij nog hiertegen alleen al vanuit het belang van de geschiedschrijving geprotesteerd te hebben, maar het mocht niet baten.

De notulen van de vergadering van het partijbestuur waar ik over schreef (29 juni 1981) zijn op het punt waar het hier om gaat echter wel heel summier: 'Agendapunt 8, de kabinetsformatie, blijft het geheim van de Witsenkade'.

Overigens was noch bij deze, noch bij een andere vergadering van het partijbestuur met betrekking tot de kabinetsformatie een notitie van Peper geagendeerd.

Ik heb mij op mijn herinnering en toen gemaakte notities gebaseerd, maar de notulen van de eerstvolgende vergadering van het partijbestuur (10 juli) melden onder punt 5, 'de Formatie':

'Een aantal leden voelt zich behoorlijk gepasseerd. In de vergadering van 29 juni j.l. is unaniem (met een schouderophalen) geadviseerd geen zitting te nemen in een kabinet onder leiding van de heer Van Agt. Zij betreuren het dat het PB bij een dergelijke zware beslissing' (inmiddels hadden fractie en partijvoorzitter Van Agt geaccepteerd, BT) '- in tegenstelling tot de oorspronkelijke stellingname - niet is geraadpleegd.'

Bart Tromp