Klagende jongeren

Of ik in een televisieprogramma mijn mening wil geven over het nieuwste initiatief van de 'vernieuwingsbewegingen' binnen D66 en de PvdA, 'Opschudding' en 'Niet Nix'?

Nou, nee.

Waarom dan niet? (In de wereld van de tv heerst nog altijd het denkbeeld dat iedereen dankbaar is voor een uitnodiging om voor de camera te verschijnen, waar en op welk tijdstip dan ook.)

Ik hoef niet lang na te denken: dit 'initiatief' gaat nergens over. De frisse 'vernieuwers' doen het meest denken aan de morsige schilder, die zwijgend op een feestje jenever zit te drinken tot het hem te veel wordt. Zwaaiend staat hij op, maant tot stilte, en schreeuwt: 'Als ik ideeën had - dan zouden jullie eens wat zien!'

Om mijn weigering te onderbouwen, moest ik mij wel over dit initiatief informeren, zodat het zonde is om er niet tenminste over te schrijven.

Het gaat hier om het samengaan van 'Opschudding' en 'Niet Nix' in de stichting LEF. Volgens de oprichters van de stichting mag deze term naar eigen wens begrepen worden. Onwillekeurig denkt men dan al gauw aan de fameuze uitspraak van de onlangs verstorven Fons van der Stee, de vriendelijkste en dus slechtste minister van Financiën uit het recente verleden: 'Wat dit land nodig heeft, is lef. (Juiste toonzetting en tongval vereisen inname van tenminste twee dubbele whisky's.)

De initiatiefnemers komen uitvoerig aan het woord in Vrij Nederland van 9 oktober. Wat zij doen is klagen. Zij staan bol van de ideeën, zij puilen er van uit. Maar in hun partijen krijgen zij geen kans. De babyboomers zitten hun in de weg. Dat zijn de mensen die vlak na de oorlog zijn geboren en nu alle baantjes van belang bezetten.

Van deze klagende, deels oudere jongeren behoren er twee tot 'Opschudding'. Het enige wapenfeit waarop deze groep staat maakt, is dat zij erin geslaagd is hun voorvrouw Lousewies van der Laan lijsttrekker van D66 te maken bij de verkiezingen voor het Europese Parlement. Goede oude machtspolitiek, maar niet een kwestie van ideeën.

De drie 'vertegenwoordigers' van 'Niet Nix' vertegenwoordigen niets en niemand. Het zijn van bovenaf benoemde en betaalde functionarissen op het partijbureau van de PvdA. Ze zijn zonder enige vorm van openbare sollicitatie gerecruteerd door hun voorganger Tino Wallaart. Dat is nu degene die hen uitgebreid interviewt in 'Vrij Nederland'. Een aardig voorbeeld van politiek-journalistieke inteelt.

Het geklaag van 'Niet Nix' over de partij waarop ze teren, is nogal zielig. Vorig jaar kon hun vorige door de PvdA gesalarieerde voorman moeiteloos, en met steun van de hele partijtop, vicevoorzitter worden. Maar dat was hem te min: voorzitter, anders niet. En dan? 'De pui van het PvdA-pand eruit raggen en zeggen: dit wordt een inloopcafé waar elke avond discussie plaatsvindt'. Een typisch jaren zestig-idee, dat er overigens aan voorbij gaat dat de PvdA in een huurpand huist, waar de monumentale pui niet zomaar 'uitgeragd' kan worden.

Eigenlijk doet deze hele 'vernieuwingsbeweging' sterk denken aan de jaren zestig, toen je als 'jongere' met elk pannetje gebakken lucht nieuws was. Aan die tijd doet ook denken de zucht van de praatjesmakers om op andermans zakken te teren, al praten zij niet meer over 'subsidies' maar verlangen zij 'sponsoring'.

Het enige politieke idee dat ik bij LEF heb kunnen vinden is de afschaffing van de AOW. 'Zeventig procent van de huidige babyboomers' heeft zijn AOW straks helemaal niet nodig', verklaarde de afgewezen voorzitterskandidaat van de PvdA, Lennart Booij, zaterdag j.l. De teruggetreden secretaris-generaal van Economische Zaken, babyboomer Van Wijnbergen, sprak hem tegen, maar vond wel dat de AOW inkomensafhankelijk zou moeten worden. Hier ontmoetten de generaties elkaar in domheid en onbenulligheid.

De AOW is de meest effectieve regeling van de Nederlandse verzorgingsstaat. Alle werkende Nederlanders betalen er een van het inkomen afhankelijke premie voor tot een bepaald maximum, dat vanaf het 65e levensjaar tot een gelijke uitkering voor iedereen leidt, putjesschepper of miljonair. Dat de een de AOW meer nodig heeft dan de ander is minder belangrijk dan dat het feit elk alternatief tot een armeluisstelsel leidt en tot de ondermijning van de maatschappelijke solidariteit voor de oudedagsvoorziening.

In de Nederlandse politiek heerst een grote mate van gezapigheid. Kok en consorten doen alsof zij de Raad van de Bestuur van een imaginaire 'BV Nederland' zijn. De regeringsfracties volgen braaf de directieven van boven en de regeringspartijen wedijveren met elkaar in politieke onbeduidendheid. De oppositie wordt op louter getalsmatige overwegingen genegeerd, net als kritiek uit de samenleving. De samenleving waarmee het 'paarse' kabinet toch zo graag van gedachten mee wilde wisselen.

Het zou voor de hand liggen dat misbaar tegen deze situatie in ieder geval (maar niet noodzakelijkerwijs en niet uitsluitend) van jongeren komt. De klagers van LEF missen echter elke overtuigingskracht. Inhoudelijk hebben zij niets te melden, ze laten zich betalen en in dienst nemen door de partij waartegen ze zich afzetten. Hun gejengel gaat vrijwel uitsluitend over de mediamieke vormgeving