Na de MKZ-crisis rest verbijstering

Japan en de Verenigde Staten weigeren tegen MKZ gevaccineerd importvlees. Onbegrijpelijk dat de Europese Unie hiertegen geen zaak heeft aangespannen bij de Wereldhandelsorganisatie, vindt Paroolcolumnist Bart Tromp.

DE MKZ (MOND- en klauwzeer)-crisis is voorbij. Ongeveer 280.000 kerngezonde dieren zijn in Nederland vermoord ('geruimd', voor degenen die vinden dat alleen mensen vermoord kunnen worden). De voorstanders van dit ruimen melden dat deze dieren op den duur anders ook wel gestorven waren. Op dit niveau van argumentatie valt moeilijk te betwisten dat de door Hitler vermoorde joden vroeger of later evenzeer aan hun eind waren gekomen. Variant uit de jaren zeventig van de vorige eeuw: 'Als Lenin niet in 1924 was gestorven, was hij nu allang dood geweest'.

Hoe dan ook, de crisis is voorbij en men gaat over tot de orde van de dag. Ik vind dit onbegrijpelijk. De MKZ-crisis was immers geen natuurramp, maar het gevolg van een politieke beslissing op Europees niveau, tien jaar geleden. De beslissing namelijk om in de lidstaten van de EU het vaccineren van evenhoevigen tegen MKZ te verbieden. Dit om de export van vlees naar Japan en de Verenigde Staten mogelijk te maken.

Bijgeloof

Deze staten verbieden de import van vlees afkomstig van tegen MKZ-ingeente dieren. Het verbod berust op bijgeloof. Met zulk vlees is niets aan de hand. De smaak is niet aangetast door het inenten en evenmin levert dit een risico voor de gezondheid op. Het bijgeloof komt vermoedelijk voort uit het feit dat in Japan en de Verenigde Staten MKZ tot nu toe niet voorkwam.

De beslissing om het vaccineren te verbieden werd genomen in de wetenschap dat deze gemiddeld een keer in de tien jaar tot een MKZ-epidemie in de EU zou leiden. De kosten van zo'n epidemie zijn door degenen die dit besluit namen lager geschat dan de opbrengst van de export naar de Verenigde Staten en Japan.

Men zou daarna verwachten dat de kosten van een epidemie in rekening gebracht worden bij degenen die van deze export profiteren. Maar daarover is toen kennelijk niets beslist.

A. de Goederen bestrijdt mijn redenering (eerder uiteengezet in Het Parool van 18 april) dat het de vleesproducenten zijn die van het vaccinatieverbod hebben geprofiteerd.

Volgens hem is het voordeel dankzij de concurrentie in deze sector geheel bij de consumenten terecht gekomen. 'Die heeft al die tijd minder voor zijn vlees betaald dan hij met vaccinatie had moeten betalen.' Vandaar dat hij vindt dat de schade van de MKZ-crisis niet op de getroffen producenten is te verhalen, maar uit algemene middelen moet worden vergoed.

Het vaccinatieverbod bestaat nu tien jaar. Als De Goederen helemaal gelijk had zou de vleesprijs in Nederland daarna zijn gedaald, maar daarvan is geen sprake geweest. Waar tweederde van de Nederlandse productie van vlees wordt geexporteerd, is het overigens onbegrijpelijk waarom de kosten die deze export dankzij een berekende MKZ-crisis veroorzaakt, nu juist door Nederlandse belastingbetalers moeten worden opgebracht. Zelfs als het argument van De Goederen juist is, dat niet de producenten, maar de consumenten in het buitenland van het vaccinatieverbod profiteren.

Ondertussen is allang aan de dag getreden dat de schade als gevolg van de MKZ-crisis niet alleen op heel uiteenlopende terreinen is aangericht, maar ook nauwelijks te becijferen valt. Het CPB kwam tot een schatting van tussen de 950 miljoen en zeven miljard gulden.

Transportbedrijven, dierenparken, reinigingsfirma's, patatfabrieken, recreatiebedrijven, kinderboerderijen, festiviteiten (de Kollumer Kaasdagen!) en zelfs ballonvaarten zijn erdoor getroffen.

Het vaccinatieverbod was een berekend risico, maar in feite blijkt nu dat dit risico helemaal niet berekend is en dat noch op Europees, noch op nationaal niveau een heldere en billijke methode is bedacht bij wie de kosten van dit geleden risico in rekening te brengen. Nog los van het aangerichte dierenleed.

Onbegrijpelijk

Het is in dit verband onbegrijpelijk dat de EU geen zaak bij de WTO (Wereldhandelsorganisatie) heeft aangespannen tegen het Amerikaanse en Japanse importverbod van tegen MKZ gevaccineerd vlees. Dit kan immers moeilijk anders gezien worden dan als een belemmering van vrijhandel. Omgekeerd hebben de Verenigde Staten succesvol bij de WTO wel hun zaak gewonnen tegen het EU-verbod op de import van met bepaalde groeihormonen gemest vlees uit Amerika. Daar betalen de belastingbetalers in Europa nu jaarlijks enkele honderden miljoenen dollars boete voor.

Maar het beleid in Europa, en ook in Nederland, gaat precies de tegenovergstelde richting in: namelijk het zelf ook verbieden van de import van gevaccineerd vlees. In de Tweede Kamer ontstond vorige maand razernij over het feit dat in Nederland vrijelijk - zij het tegen een hoog importtarief - Argentijs rundvlees te koop was. Van runderen die vrij op de pampa's rond kunnen rennen, gewoon gras eten en tegen MKZ gevaccineerd zijn! Een schande! Zulk normaal, gezond en smakelijk vlees komt ons land dus niet meer in.