Op weg naar onvoorspelbare wanorde ; Een vers jaar

Het nieuwe jaar is nog vers en alles lijkt nog mogelijk. Wij vroegen vijftien Parool-columnisten en vier Parool-tekenaars wat zij verwachten van 2002. Op deze en volgende pagina's wijzen zij u de weg. 

Anders dan na 11 september vrij algemeen werd verwacht, heeft de terreuraanval op de Verenigde Staten niet geleid tot een wijziging in het beleid van zijn eerste niet-gekozen president. Integendeel: de nieuwe regering heeft de situatie gebruikt om verder een weg van eenzijdigheid in te slaan, waarin met de bondgenoten en de rest van de wereld geen rekening wordt gehouden, tenzij dat in het belang van Amerika wordt geacht. Dit leidt tot een geleidelijke ondermijning van de internationale orde zoals die onder hegemonie van de Verenigde Staten vanaf 1945 vorm kreeg, met als gevolg meer onvoorspelbare manifestaties van wanorde.

Waarschijnlijk is dat de VS hoe dan ook een eind gaan maken aan het regime van Saddam Hoessein. Militair vergt dat heel wat meer inspanning dan de overwinning op de Taliban, maar ik verwacht dat zo'n oorlog snel in een Amerikaanse overwinning eindigt.

Daaraan vooraf gaan echter de politieke en logistieke problemen hoe Amerikaanse strijdkrachten in een positie te brengen van waaruit ze tegen Saddam Hoessein kunnen oprukken.

De nederlaag van de Iraakse leider zal voor de geopolitieke orde van het Midden-Oosten volstrekt onvoorspelbare gevolgen hebben. Het meest optimistische, maar minst waarschijnlijke, scenario voorziet in een liberalisering uit schrik van de bestaande andere Arabische regimes.

In Europa gaat het in 2002 om de toetreding van nieuwe, Oost-Europese leden, en om de aanpassing van de bestaande Europese politieke structuren.

Ik verwacht op dat terrein een verdere stagnatie, volgens het patroon van de laatste tien jaar, waarin grote vraagstukken steeds weer worden vooruitgeschoven zonder ooit tot iets deugdelijks te leiden, een proces dat steeds meer ten koste gaat van de democratie op Europees en nationaal niveau.

Op den duur leidt dit tot verwatering van de Europese Unie, maar zover zal het in 2002 nog niet komen.