Politiek illusionisme vermomd als flink doen

Politiek illusionisme vermomd als flink doen

‘ omdat de vs een zootje van irak hebben gemaakt door militair in te grijpen, moeten ze nu militair ingrijpen,’ zegt hij.

bart tromp
De Verenigde Staten geven meer uit aan bewapening (‘ defensie’) dan de rest van de wereld bij elkaar. Toch is het Amerikaanse offensief in Bagdad begonnen zonder dat de soldaten beschikken over voertuigen met een bepantsering die bermbommen en kogels aankan. Die komen pas in de loop van de zomer beschikbaar, een veelzeggend commentaar bij de wijze waarop de oorlog vanuit Washington wordt georganiseerd.
Een nieuw offensief is het antwoord van president Bush jr op het rapport van de Studiegroep Irak, die bestond uit Republikeinse en Democratische zwaargewichten onder leiding van oud-minister James Baker III. Die adviseerde tot de geleidelijke terugtrekking van de Amerikaanse troepen.
In plaats daarvan koos de president voor een nieuw oorlogsplan van het American Enterprise Institute en legde er nog een schepje bovenop. Met 21.000 soldaten extra moet Bagdad gepacificeerd worden. In wat daarna moet gebeuren voorziet het plan niet.
Max Boot, een neoconservatieve auteur die net als het AEI veel ziet in oorlog als politiek instrument (althans voor de VS), legde vorige week uit wat de gevolgen zullen zijn van een terugtrekking van Amerikaanse troepen uit Irak. In de eerste plaats zouden enorme stromen vluchtelingen op gang komen. Daarnaast zou Irak een toevluchtsoord worden voor terroristische groepen. Het land zou uit elkaar vallen. De economische verliezen zouden enorm zijn. Een burgeroorlog zou op gang komen die weer tot verdere radicalisering van de bevolking zou leiden. Kortom: vreselijk als de Amerikanen vertrekken.
Boot meent dat hij lering trekt uit de desintegratie van Joegoslavië vijftien jaar geleden. Die werd immers mogelijk omdat een internationale interventie de oorlog daar niet in de kiem smoorde. ‘ De redenen om in te grijpen – om meer troepen te sturen in plaats van de aanwezige troepen terug te trekken – zijn nog sterker in Irak,’ schrijft hij, ‘ want daar hebben wij Amerikanen de huidige beroering veroorzaakt, en wij kunnen ons niet aan de gevolgen onttrekken.’
Als ik dit betoog onvriendelijk samenvat, dan stelt Max Boot dat Amerika van Irak een zootje heeft gemaakt door er militair in te grijpen en dat Amerika daarom militair moet ingrijpen in Irak om aan dit zootje een eind te maken.
Als we zijn lijstje verschrikkelijke gevolgen van Amerikaanse terugtrekking afvinken, dan blijkt iets eigenaardigs. Die ‘ gevolgen’ zijn namelijk allang alledaagse werkelijkheid. Vijftigduizend Irakezen ontvluchten maandelijks hun land, miljoenen zijn hun voorgegaan. Irak is al sinds de Amerikaan invasie een thuisbasis voor terroristische groeperingen. Het land is feitelijk al verdeeld in het Koerdische noorden en de rest. In het zuiden is een sjiitische protostaat aan het ontstaan en de opdeling van Bagdad in soennitische en sjiitische wijken is in volle gang. Economische verliezen lijdt Irak al vier jaar. De burgeroorlog is ruim een jaar in volle gang, met tientallen doden per dag.
Men moet wel van alle realiteitsbesef gespeend zijn om te menen dat de VS na vier jaar vergeefse bezetting van Irak hier alsnog met militaire middelen een eind aan zouden kunnen maken.
Maar ook in Nederland is geen gebrek aan zulke illusionisten en zij hebben nu een weekblad als basis. Het woord ‘ basis’ moet hier militair worden opgevat, want het blad adverteert zijn inhoud als munitiedepot in de strijd der ideeën. Opinio, zo heet het tijdschrift dat voorlopig door Roel Pieper wordt betaald. ‘ Opinie’ was kennelijk te gewoon. Je ziet wel vaker dat mensen zich denken gewichtiger te worden door geleerde woorden te gebruiken, liefst in het Latijn. ‘ Opinio’ heeft in die taal echter nog heel andere betekenissen dan mening, onder andere: inbeelding, vooroordeel, dunk, gerucht, slechte naam. Wat dit aangaat, is de titel van dit weekblad onbedoeld goed gekozen.
In het nummer dat ik las, deed Ayaan Hirsi Ali de groeten uit Washington, waar ze nu verbonden is aan het American Enterprise Institute. Haar brief bevat geen scherpe munitie, maar losse flodders. Ze vertelt dat ze alleen maar naar de andere verdieping van het AEI hoefde te lopen om de presentatie van het nieuwe oorlogsplan van haar collega’s Fredrick Kagan en Jack Keane bij te wonen. Ze onderschrijft de oorlogshitserij van het AEI volkomen, zonder te beseffen dat ze daarmee achteraf de standpunten devalueert die ze in Nederland heeft ingenomen.